ÖNSÖZ
Müslümanların her konuda bilgi sahibi olmaları bir görevdir. Din konusunda bilgi ise, İlmihal (herkesin durumuna göre gerekli olan bilgiler) adını alarak en önemli yeri tutar. Her müslümanın bağlı bulunduğu İslam dini konusunda yeterli bilgi sahibi olması bir borçtur. Edindiği bilgilerle de üzerine düşen dinî görevleri yerine getirmiş olacaktır.
Aslında bütün insanlığın manevî ruhu yerinde olan dinden, din bilgisinden hiç kimse uzak kalamaz. Öteden beri ister ilkel olsun, ister medenî toplumlar, hiç biri bir dine bağlı kalmaktan dışarı çıkamamıştır.
İnsanların gerçek mutlulukları ve saadetleri ilahî bir din yolu ile ortaya çıkar. Sağduyulu kimselerin ruhları ve vicdanları, böyle bir din ile huzursuzluktan kurtulur, yatışır. İnsanlığın yaratılışındaki yüksek amaç, ancak böyle ilahî bir dine sarılmakla gerçekleşir.
Öyle ise, uyanık bir ruha, temiz bir vicdana sahib olan insan böyle gerçek bir dinden nasıl uzak kalabilir: Kendi benliğini, geleceğini ve mutluluğunu korumak isteyen bir insan, böyle yüce bir dinin inançlara, temizliğe, ibadete, helal ve harama, ahlaka dair kutsal hükümlerinden muhtaç bulunduklarını öğrenip uygulamak duygusundan nasıl habersiz kalabilir?
O mübarek dinin yaşamasına, yükselmesine, yayılmasına, medeniyet saçan şanlı tarihine ait bazı bilgileri öğrenmek isteğinden, insan nasıl gafil bulunabilir?
Hiç şüphe yok ki, benliklerini kaybetmeyen uyanık kişi ve cemiyetler bu ihtiyacı ruhlarında duymuşlardır. Dinî eserleri aramayı, onları bulup okumayı gerekli görmüşlerdir.
İnsanların, yaratılışlanndaki meyilleri ve ruhî ihtiyaçları sebebiyle her asırda din bilginleri tarafından sayısız dinî eserler yazılmıştır. Ancak her devrin ve muhitin durumuna ve kabiliyetine göre bu gibi eserlerde bir yenilik göstermek, mana ve ruhları değişmeyecek şekilde dini meseleleri imkan dahilinde herkesin anlayabileceği bir ifadeyle yazmak, bunların birtakım hikmet ve faydalarını sade bir dille ortaya koymak da çok gereklidir.
İslam dininin kapsadığı hükümler esas bakımından dört kısma ayrılır:
1- İtikada air hükümler,
2- İbadetlere ve amellere ait hükümler,
3- Helal-haram olan şeylere, mubah ve mekruhlara ait hükümler,
4- Ahlaka ait hükümler.
Bu dört kısım hükümler üzerinde çok geniş ve değerli kitablar yazıldığı gibi, özet halinde kolay anlaşılır kitablar da fazlasıyla yazılmıştır. Gerçek şu ki, bu dört kısmın her biri üzerinde ayrı ayrı birer kitab yazılmış; fakat bu dört kısmı bir araya toplayan kitaplar azınlıkta kalmıştır.
Biz aslında ayrıntılı eserlerden uzak kalamayız. Ancak böyle geniş kapsamlı eserleri okuyup onlardan gerekli meseleleri seçip ayırmaya herkesin güce yetmez. Görevleri ve zamanları buna elverişli olmaz. Çok kısa eserler de ihtiyacı karşılamaya yeterli olmaz, maksadı karşılayamaz. Üstelik bu eserlerin ifadesi ağır olursa, istenilen bilgileri elde etmek çok güçleşir.
Çeşitli görev ve hizmetlere ayrılmış olan din kardeşlerimizin dini ihtiyaçlarını yeterince karşılayabilecek bir "İlmihal" kitabı yazılmasını çok kimseler benden isteyerek bana başvurmuşlardı. Bunun üzerme kutsal dinimizin İtikat'a, temizliğe, ibadete, kerahiyet (hoş olmayan) ve istihsana (güzel olan şeylere), ahlaka dair hükümleri üzerinde ve bir kısım büyük peygamberlerin hayatları ile İslam dininin tarihçesine ait on kitabdan ibaret oldukça büyük bir "İlmihal" kitabı yazmayı bir görev saydım. Yüce Allah'dan yardımlar dileyerek bu görevi yerine getirmeye başladım. En güvenilir, en kıymetli din kitablarımıza başvurdum. İbadetler kısmını daha uzunca hazırlamaya çalıştım. İkram ve feyzi bol olan Yüce Allah'ın yardım ve ihsanı ile meydana gelen bu esere "Büyük İslam İlmihali" adını verdim.
Eğer bu eserim, din kardeşlerimin faydalanmalarına hizmet ederek hayırlı dualarını kazanmaya vesile olursa, kendimi bahtiyar sayarım. Bütün yazı ve çalışmaları ile yalnız Hak Teala Hazretleri'nin nzasını kazanmak isteyen aciz bir yazar için bundan büyük bir mükafat olmaz. Başarı Yüce Allah'dandır...
Fatih Dersiamlarından
Erzurumlu Ömer Nasuhî Bilmen
TAKDİM
Merhum hocamız Ömer Nasuhî Bilmen Hazretlerinin, Diyanet İşleri Başkanlığı görevinden emekli olmadan önce, İstanbul Müftülüğü zamanında altı yıl kadar maiyetlerinde çalıştım. İlim ve faziletini, ahlak üstünlüğünü yakından tanımak şerefine kavuştuğumdan dolayı Yüce Allah'a hamd ederim.
Yazmış olduğu eserler, yıllardır okuyucuların ellerinden düşmediği gibi ilim ve faziletinin yüksekliğinden dolayı Müslümanlar arasında onu tanımayan yok gibidir. Bıraktığı her eser, sünnet ehli inancına dayalı, güvenilir, çok değerli bir kitaptır. Yıllardır basılmakta ve basılmaları devam etmektedir. Bir hadis-i şerifde buyuruluğuna göre "Öldükten sonra câri (sevabı sürekli akıp gelen) sadakadan biri de, kendisinden faydalanılan bir ilimdir." Bu bakımdan merhum hocamız geride bıraktığı birçok eseriyle bu büyük manevî mükafata kavuşmuş bulunmaktadır. Yüce Allah bizlere de, rızasına uygun bu gibi hizmetler nasib buyursun.
Muhterem Hocamızın yetiştiği devirdeki dil, daha çok Osmanlıca deyimlerin çokluğu bakımından değer kazanıyordu. Bunun tesiri altında kalınarak eserlerindeki ifade, bu günkü neslin anlayabileceği şekilde kolaylık arz etmediğinden "Büyük İslam İlmihali" adlı eserinin elden geldiği kadar, aslında hiçbir değişiklik yapmaksızın, sadeleştirilmesi, Bilmen Basım ve Yayınevi yetkilileri tarafından benden istendi.
Böyle bir çalışmayı kabul etmek, benim için bir şeref olduğu kadar okuyuculara da bir kolaylık sağlaması bakımından yerine getirilmesi gereken bir görevdi.
Elimden geldiği kadar metne ve manaya sadık kalarak sadeleştirip bugünkü nesiller tarafından kolayca anlaşılabilecek bir dile çevirmeye çalıştım.
Vacip Teâlâ Hazretlerinden devamlı olarak Müslümanlara manevî yarar ve okuyanlara kolaylıklar sağlamasını diler, kusurlarımın bağışlanmasını niyaz ederim.
A. Fikri YAVUZ
İTİKAT
- Gerçek Dinin Esasları ve Başlıca Dinler
- Gerçek Bir Dinin Vasıfları ve Yararları
- İslam Dininin Genelliği ve Mutlu Sonuçları
- İman ve İslamın Niteliği
- İman ile İslamın Şartları
- Yüce Allah'a ve O'nun Sıfatlarına İman
- Peygamberlere İman
- Peygamberlere Olan İhtiyaç
- Semavi Kitablara İman
- Semavi Kitablara Olan İhtiyaç
- Kur'an'ın Nasıl Bir İlâhi Kitab Olduğu
- Kur'an-ı Kerimin Taşıdığı Gerçekler
- Meleklere İman
- Meleklerin Varlığındaki Hikmet
- Ahirete İman
- Kıyametin Oluşu ve Başlangıç Alâmetleri
- Ahirete Ait Olaylar
- Ahiretin Varlığındaki Hikmet
- Kaza ve Kadere İman
- Kaza ve Kadere İman Sorumluluğa Engel Değildir
- İman'da Ehl-i Sünnet İmamları
- Başlangıç: Müctehidlerimiz
- Müslümanlıkta İbadetler, Taharetler
- Bir Kısım Dinî Deyimler
- Suların Kısımları
- Mutlak Suların Nevileri ve Hükümleri
- Mukayyed Suların Hükümleri
- Su Artıkları Hakkında Hükümler
- Kuyular Üzerindeki Hükümler
- Din Yönünden Temiz Sayılan Şeyler
- Din Yönünden Temiz Sayılmayan Şeyler
- Temiz Olmayan Şeylerin Hükümleri
- Temizleme Yolları
- Özürlü Kimselere Ait Bazı Meseleler
- Özrün Hükmü
- Kadınlara Ait Haller
- Hayızla İlgili Meseleler
- Nifas Haline Ait Meseleler
- Hayız ve Nifas Hallerine Ait Hükümler
- İstihaze Haline Ait Meseleler
- Abdestin Mahiyeti
- Abdestin Farzları
- Abdestin Sünnetleri
- Abdestin Edebleri
- Abdestin Duaları
- Vasıf Bakımından Abdestin Nevileri
- Abdestin Sıhhatine Engel Olmayan Şeyler
- Mestler Üzerine Mesh Verilmesi
- Meshin Cevazındaki Şartlar
- Mesh Müddeti
- Sargı Üzerine Mesh
- Meshi Bozan Şeyler
- Abdesti Bozan Şeyler
- Abdesti Bozmayan Şeyler
- Gusül ve Guslü Gerektiren Haller
- Guslün Sünnetleri
- Guslün Vasıfları
- Gusül Etmesi Farz Olanlara Haram veya Mekruh Olan Şeyler
- Teyemmümün Niteliği ve Farzları
- Teyemmümün Sünnet Üzere Yapılması
- Teyemmümü Mubah Kılan ve Kılmayan Bazı Haller
- Teyemmümü Bozan Haller
ORUÇ
- Orucun Mahiyeti
- Orucun Nevileri
- Oruçların Farz ve Vacip Olmasındaki Sebebler
- Orucun Meşru Olmasındaki Hikmet
- Oruçlu için Müstahab Olan Şeyler
- Orucun Şartları
- Orucun Vakti
- Ramazan Hilâli İle Diğer Hilâllerin Sübutu
- Oruçlara Ait Niyetler
- Oruçlu İçin Mekruh Olan ve Olmayan Şeyler
- Orucu Bozan ve Bozmayan Şeyler
- Kaza Edilmesi Gereken ve Gerekmeyen Oruçlar
- Keffareti Gerektirmeyen Oruçlar
- Oruç Tutmamayı Mubah Kılan Özürler
- Keffaretin Mahiyeti ve Nevileri
- Yeminin Mahiyeti ve Yemin Sayılıp Sayılmayan Şeyler
- Kasem Suretiyle Olan Yeminin Nevileri ve Hükümleri
- Yemine Dair Çeşitli Meseleler
- Nezrin Mahiyeti ve Nevileri
- Nezrin Şartları
- Belirli ve Belirsiz, Mutlak ve Muallak Adaklar
- İtikâfın Mahiyeti, Nevileri ve Teşriî Hikmeti
- İtikâfın Şartları
- İtikâfın Edebleri
- İtikâfa Dair Bazı Meseleler
- İtikâfı Bozan ve Bozmayan Şeyler
ZEKAT
- Zekâtın Mahiyeti
- Zekatın Teşriî Hikmeti
- Zekatın Farz Olmasının Şartları
- Zekatın Sıhhatının Şartı
- Zekata Bağlı Olan Mallar
- Zekata Bağlı Olmayan Mallar
- Ehli Hayvanlara Ait Zekatlar
- Ticaret Mallarının Zekatı
- Altın ile Gümüşün Zekatı
- Kağıt Paralarla Banknotların Zekatı
- İstenen Borç Paraların Zekatı
- Arazi Ürünlerinin Zekatı
- Madenlerin ve Definelerin Zekatı
- Zekatı Ödeme Yolları
- Zekatın Verileceği Yerler
- Kimlere Zekat Verilir, Kimlere Verilmez?
- Fitre Sadakası
HAC
- Hac İle Umrenin Mahiyetleri
- Haccın Nevileri
- Haccın Rükünleri
- Tavafın Mahiyeti ve Nevileri
- Haccın Farz Olmasının Şartları
- Haccın Yapılmasını Gerektiren Şartlar
- Haccın Sıhhatinin Şartları
- Mikat İle İlgili Bilgiler
- Haccın Farziyetinin Sebebi ve Edasının Fevrî Olup Olmadığı
- Haccın Farziyetindeki Şer'î Hikmetler
- Haccın Vacipleri
- Haccın Sünnetleri
- Haccın Edebleri
- Farz Hac Üzerinde Uygulama
- Umrenin Yapılış Şekli
- Temettü Haccının Yapılış Şekli
- Kıran Hac Nasıl Yapılır?
- Hedy'in Mahiyeti ve Hükümleri
- Hac ve Umre İle İlgili Yasaklar
- Hac İle Umrenin Yasaklarına Dair Çeşitli Meseleler
- Bedel (Vekâlet) Yolu İle Hac
- Hac Konusunda Niyabet, Vasiyet ve Adakla İlgili Bazı Meseleler
- İhsarla İlgili Meseleler
- Resûlullah Efendimizin Kabrini Ziyaret
- Peygamberlere Ait Siyerin Anlamı, Yararları ve Kaynakları
- Mübarek İsimleri Kur'an-ı Kerimde Anılan Peygamberler
- Adem Aleyhisselâm
- İdris Aleyhisselâm
- Nuh Aleyhisselâm
- Hud Aleyhisselâm
- Salih Aleyhisselâm
- İbrahim Aleyhisselâm
- Lût Aleyhisselâm
- İsmail Aleyhisselâm
- İshak Aleyhisselâm
- Yakub Aleyhisselâm
- Yûsuf Aleyhisselâm
- Eyyub Aleyhisselâm
- Şuayb Aleyhisselâm
- Musa Aleyhisselâm
- Harun Aleyhisselâm
- Davud Aleyhisselâm
- Süleyman Aleyhisselâm
- İlyas Aleyhisselâm
- Elyasa' Aleyhisselâm
- Zülkifl Aleyhisselâm
- Yunus Aleyhisselâm
- Zekeriyya Aleyhisselâm
- Yahya Aleyhisselâm
- İsa Aleyhisselâm
- Hazret-i Muhammed Mustafa (salallahu aleyhi ve sellem)
Hiç yorum yok:
Yorum Gönder